23- Müminun Suresi (1 ... 16)

1 Müminun ne demektir?

Arapça "el-Müminûn", Türkçe tam karşılığı "inananlar" demektir.

2 Neden sûrenin ismi müminun sûresidir?

Sûre isimleri insanlar tarafından belirlemiştir.Müminun sûresi de, adını, birinci âyette geçen "el-Mü'minûn" kelimesinden almıştır.Müşriklere son uyarı niteliğindeki bu sûrede, müminlerin zafere ulaşacakları, kötülerin cezaya çarptırılacağı konu edilmektedir.

3 Mümin ne demektir? Mümin kişinin özellikleri ne olmalıdır?

Mümin, "inanan kişi" demektir. Kur'an'da hristiyan ve yahudiler için de aynı kelime kullanılmıştır. Kavram olarak mümin kelimesi; Allah(C.C)'a, elçilerine ve Allah(C.C)'ın varlığını ve birliğini kabul etmemiz için elçilere vahyedilen kitaplara, gönülden ve katıksız bir şeklide inanan kişi anlamına gelir.
Sûrede belirtildiği üzere Mümin kişinin özellikleri ;
"namazlarında hûşû içinde olanlardır"
"'tümüyle boş şeylerden yüz çevirenlerdir"
"zekata ilişkin (söz ve görevlerini mutlaka) yerine getirenlerdir"
"ırzlarını koruyanlardır"
"emanetlerine ve ahidlerine riayet edenlerdir"
"namazlarını da (titizlikle) koruyanlardır"

4 Felah ne demektir?

Felah kelimesi, rahatlık,esenlik mutluluk ve huzur anlamına gelmektedir. Gün içerisinde ezan saatlerinde de bu kelimeyi oldukça sık duymaktayız.(Haydi felaha haydi felaha.) Kur'an'da felah bulacak kişiler olarak yalnızca müslümanlar müjdelenmektedir. Çünkü, samimi bir müslüman, dünya hayatının sebep olduğu "küçüklü büyüklü pek çok sıkıntıdan arınıp rahatlamıştır". Örneğin, her şeyin Allah(C.C)'ın kontrolünde olduğu inancı ancak samimi inançlı kişilerde olur. Bu inanç ile bir müslüman kaybettiklerine üzülmez, kazandıkları ile şımarmaz. Müslüman sabırlı ve merhametli olduğu için, dünya hayatında başına gelebilecek pek çok olumsuz olaydan, kavga, bağırıp çağırmalar, bol dertli,sıkıntılı kasvetli hayat anlayışlarından otomatik olarak kurtulmuş olur. Müslüman çalışkan olduğu için dünyada tembellik nedeni ile oluşabilecek maddi sıkıntılardan da yine kurtulacaktır. Kısacası "maddi" olan güncel pek çok sıkıntı müslümanlarda neredeyse hiç yoktur. Ayrıca bir müslüman manevi olarak herkesin üstünde bir psikoloji ile yaşar. Çünkü her şeyin Yaratıcısı, Yüce Allah(C.C)'ın sonsuz kudreti kendisi ile birliktedir.

5 Müminler neden felah bulmuşlardır?

Allah(C.C), samimi inanç sahiplerini cennet ile müjdelemiştir. Bu müjde ancak inanç sahiplerine özeldir. Cennette de esenlik mutluluk huzur olduğu için inananların felah buldukları ayrıca söylenebilir.

6 Hûşu ne demektir?

Sözlük anlamı itibari ile korkmak, itaat etmek, tevazu göstermek, boyun eğmek demektir. Allah(C.C)'ın azameti karşısındaki korkumuzu, bükülüşümüzu, alçalışımızı, sessiz sedasız duruşumuzu tam olarak betimleyen bir kelimedir "HÛŞU".

7 Hûşu ile ilgili detay neden verilmemiştir?

Yüce Allah(C.C), Kur'an-ı Kerim ayetlerini, toplumsal gerçeklere ve insanların psikolojilerine göre göndermiştir. İnsanlar "saygılı ol", "boynu eğik dur", "dikkatini dağıtma" şeklindeki uyarılara karşı ne yapacaklarını zaten bilmektedirler. Bu tip uyarılar kültürel farklılıklara göre de çok az değişkenlik gösterir. Bu nedenle Kur'an'da sadece hûşu değil, bir çok kelime ve kavram gereksiz detaylandırmalardan kaçınılarak anlatılmıştır.

8 Zekât ne demektir?

Kelime anlamı itibariyle zekât temizlik, artmak, bereketli olmak iyi ve düzgün olmak mânâsına gelir. Dini anlamı itibari ile ise Allah(C.C)'ın farz olarak bildirdiği ve bizi rızıklandırdıklarından, ihtiyacı olanlara Allah(C.C)'a inancı olup, durumu iyi olmayanlara yapılan yardımdır.

9 Irzını korumanın anlamı nedir?

Irz korumak, Allah(C.C)'ın din içindeki tarifi dışında kalan, her tür kadın erkek ilişkisi için, geçerli sınırları korumaktır. Allah(C.C) Kur'an'da, pek çok yerde farklı tip uyarılarla ırz korumadan ve namustan bahsetmektedir. Örneğin Kur'an'da; "şeytan sizin de elbiselerinizi sıyırmasın" şeklinde bir uyarı vardır. Bu tip kısa uyarıların ve benzetmelerin her biri, insanların "açıklığını, kıyafet seçimlerini, kadın erkek ilişkisine bakışlarını" anlatmaktadır. Farklı tip uyarılarla, konunun önemi çeşitlendirilerek vurgulanmıştır.

10 Kişinin sağ ellerinin mâlik oldukları ne demektir?

"Sağ el" arapçaya özeldir ve Kur'an'da değer bulmuş bir benzetmedir. Sağ elin kavramsal anlamı, "güç ve iktidar"dır. İnsanlar elleri olmadan kendi işlerini göremez duruma geldikleri için "sağ el" tabiri kuvvet ifadeleri için kullanılmıştır. "Sağ elin mâlik olması" ise, güç ve kudretimizle bakımını üstlendiğimiz, muhtaç insanları ifade etmektedir. Cariyelik buna örnek gösterilebilir. Cariyeler arabistandaki öksüz, yetim ya da yardıma muhtaç kızların, güç ve imkan sahibi kişiler tarafından evlerine alınıp bakımlarını üstlenmeleri için çıkarılmış bir gelenektir. Daha sonra Allah(C.C), Kur'an ayetleri ile cariyelere bir çok hukuksal hak vermiş ve bu kızların cariyelik adı altında sömürülmelerini engellemiştir. Bu konu günümüzde pek çok insan tarafından suistimal edilmektedir.

11 Kulun ibadetini erteleme ya da o vakitte yerine getirememe gibi bir lüksü olabilir mi?

Allah(C.C) kullarının, ibadetlerini vaktinde yerine getirenler olduğunu ayette de açıkça belirtmiştir. Makyajım var silemedim bu vakti kılmayayım, çarşıdayım camide abdest alamam kılmayayım gibi bir lüks yoktur, olmamalıdır. Unutulmamalıdır ki bize bu dünyada süslü ve çekici gösterilen, Allah(C.C) rızasından uzaklaşmamıza sebep olan herşey şeytanın birer oyunudur. Şeytana uymadan, ibadetimizi yerine getirmek, vicdanımızı dinlemek, bizim için hayra vesile olacaktır.

12 Allah(C.C)'ın hükümlerinin dışında yol arayanlar Kur'an'da nasıl nitelendirilirler?

Allah(C.C), Kur'an'da içerisinde bulunmamız gereken sınırları gayet açık, net bir şekilde belirtmiştir. Biz müminler olarak bu sınırlara uymak hükümleri yerine getirmek durumundayız. Sorgulama içerisine girerek işine geleni yapıp işine gelmeyeni kıvırarak yapmak zaten müslümanların yapabileceği bir davranış değildir. Mümin olmayan kişiler için "onlar sınırı çiğneyenlerdir" denilmiş ve Kur'an'da pek çok yerde onların acı bir azapla yakalanacakları sık sık belirtilmiştir.

13 Cennetteki yerlerden birinin ismi nedir? Anlamı nedir?

Âyette de belirtildiği gibi cennetteki yerlerden birinin ismi Firdevs olarak geçmektedir. Firdevs, bostan demektir. Fakat değişik bostanlarda bulunan her çeşit ağacı, çiçekleri ve benzer bitkileri bulundurduğu için Firdevs'in seçkin bir özelliği vardır. Onun için en üstün diye nitelendirilmektedir.

14 İnsan ilk ne'den yaratılmıştır?

Çamurdan yaratılmıştır.

15 And olsun kelimesi neden kullanılır?Ve ne demektir?

Bir olayın,işin mutlaka gerçekleşeceğini daha da vurgulayarak belirtmek amacı ile kullanılmaktadır. Allah(C.C) şahidim olsun ki anlamındadır.

16 İnsanın yaratılışı ile ilgili Kur'an mucizesi hangisidir? Neden bu bir Kur'an mucizesidir?
İnsanın oluşum evreleri bu âyet içerisinde sırası ile anlatılmıştır. "Çamurdan bir damla su, ardından yapışıp tutunan bir parça (alak), ardından bir parça et, sonra kemikleşme ve yeni bir yaratılış" sırası ile anlatılan insanın doğumu günümüz teknolojisi ile gözlemlenebilmektedir ve Kur'an sırası ile aynıdır. Bu apaçık bir Kur'an mucizesidir. 1400 yıl önce gözlemenin ve anlayabilmenin mümkün olmadığı bir zamanda böyle bir yazının yazılması açıktır ki hiçbir insanın yapabileceği bir iş değildir. Kur'an Yüce Allah(C.C)'ın sözüdür.

17 İnsanın yaratılış aşamaları anlatıldıktan sonra 15. ve 16. âyetlerde ölüp dirilmeye nasıl vurgu yapılmıştır?

15. ve 16. âyetlere kadar anlatılan kısım insanın doğum aşamalarıdır. Dikkatli bakıldığında görülecektir ki, 15. âyete kadar olan kısım, günümüz bilimi ile bire bir aynıdır ve gözlemlenebilen kesin gerçeklerdir. 15. âyette bahsedilen ölüm de, bilindiği gibi kesin bir doğrudur. Öyleyse görülemeyen tek bir detay 16. ayetteki dirilişimizdir. Bu âyetlerdeki vurgu şudur : "Buraya kadar olan kısım bir Kur'an mucizesi olarak apaçık doğruyken acaba sadece 16. ayette bir yanılma olabilir mi? Yani bu kısma kadar her şey apaçık şekilde bilinmişken bundan sonraki tek aşama bilinememiş olabilirmi?" Elbette bu mümkün değildir. Nasıl ki insanın doğum aşamalarını anlatan Kur'an mucizesi günümüz teknolojisi ile ancak anlaşılabilmiştir, aynı şekilde ölümden sonraki dirilme de ölünce anlaşılacak, kesin bir gerçektir.

18 Başka bir yaratıcı olmadığı halde neden "yaratıcıların en güzeli Allah" denilmiştir?

Kur'an, çok çeşitli Arap edebiyatına has benzetme ve tabirlerle süslenmiş, Kutsal ve Özel bir kitaptır. Kur'an'da bunun sayısız örneğine rastalanır. ("Allah'ın boyasından daha güzel boya var mı" meâlindeki ayet gibi). Bu nedenle Kur'an tabirlerini dikkatli düşünmek ve verilen mesajı iyi anlamak gerekir. "Yaratıcıların en güzeli Allah" tabiri, eğer insanların yaptıkları da bir yaratma kabul edilirse, örneğin kumdan cam , camdan da vazo yapmak gibi, insanlar tarafından yapılmış hangi iş ve oluşum Allah(C.C)'ın yaratmasına benzemektedir? Örneğin Kur'an ifadesi ile "insan için yalnızca bir ağaç yapmak mümkün müdür?" İnsan öylesine acizdir ki, muhtaç olduğu yiyeceği ve içeceği suyu bile üretememektedir. Bunlar olmazsa da 1-2 gün içinde ölecektir. Açıktır ki bir başka "Yaratıcı" yoktur. İşte bu âyet, düşünceye teşvik edip, kıyaslamamızı kolaylaştırmak için "Kur'an-i bir üslup"tur. Bu nedenle âyetler değerlendirilirken ve hüküm çıkarılırken yalnızca cümle ya da kelimelere bakılmamalıdır.